Çocuk, Oidipal Travma, Beş Duyu ve Dürtü
Dil öncesi bebek, sadece anne ile ilişki yaşar. Dünyayı kendi bütünlüğü ile duyumsayan bebek,
memeden kesilme ve tuvalet terbiyesi öncesi sadece anneye yönelmek ister. Baba,
ancak memeden kesilme ve tuvalet terbiyesi ile çocuğun yaşamına gerçeklik olarak girer. Çocuk için babanın
varlığının anlaşılması, annesi ile arasında bir başka insanının var olduğunu öğrenmesi,
dil sembolizasyonu ve pratiği ile gerçekleşir. Oidipal travma, bebeğinin
sadece kendisine ait olduğunu sandığı annesinin yaşamında, bir başka erkeğin ve
fenomenler dünyasının olduğunu öğrenmesidir. Dil, öğrenme ve oidipal travma sonrasında artık
çocuk, anne ile bir bütün olmadığını kabullenmek ve karşılaştığı fenomenler ile
büyümek zorundadır.
İnsan, bebeklik döneminde annesi ile yaşadığı “beş duyu” organını içine
alan bütünlüklü ilişkisinin benzerini tüm yaşamı boyunca arzular. İnsanın beş duyu ile bebeklikte
yaşanmış “geçmiş” ilişkiyi, yeniden kurgulamak veya gerçekleştirmek arzusuna çoğunlukla
“aşk” denmiştir. Çocukluk döneminde yaşanan yasaklamalar ve eğitim
sonucunda içgüdüler farklılaşır ve çeşitli dürtüsel nesne seçimleri gelişir.
Yasaklama ve engelleme olmadıkça, içgüdülerin kılık değiştirmesi olan dürtüsel
zenginlik ve arzular oluşmaz, hayal ve imajinasyon ortaya çıkmaz. Arzu,
yasaklara karşı oluşur.
Cinselliğin Kontrolü ve Eğitim
Ütopya “cinsel
yaşam nasıl olacak ve kontrol edilecek?” sorusuna cevap aradığı için, aslında bir başka cinsel yaşamın yeniden
inşasını hedefler. Platon, “Devlet” adlı eserinde devletin ve yurttaşlığın
devamlılığı adına tek eşli cinselliği savunur. Birçok ütopik metinde, eğitim
ile birlikte sistemin devamlılığının sağlanması için cinsel yaşamın düzenlenmesi
gerektiği düşünülmüştür. Amaçlanan
hedef doğrultusunda eğitim, gençlerin ve bireylerin gelişimi için sıkı biçimde
denetlenir. Çocuk, erken yaşta ailesinden alınarak kamusal fayda ve amaçlar
doğrultusunda beden ve zihin eğitimine tabi tutulur. Cinsellik, sadece üreme eylemi olarak kabul etmiştir.
Ütopyalar için kitlelerin zihnini kontrol etmek,
bedeni kontrol altına almaktan geçtiği için farklı cinsel kimlikler sağlıksız
olarak tanımlanır veya yasaklanır. Bunun yanında post-modern ütopyalar ile birlikte cinsellik, yaşamın
yeniden düzenlenmesi için temel sorunsal olmuştur. 1960’lı
yıllardan itibaren üretilen bazı ütopik metinler, örneğin Mülksüzler, insanların cinsel
kimliğini ve yaşama biçimlerini regüle etmeyi amaçlamaz, kapsayıcıdırlar.
Tasvir, Tatmin ve Totaliter
Ütopya
hedeflediği “ideal yaşam” kurgusunu anlaşılır kılmak için çeşitli tasvirler
kullanmak zorundadır. Tasvirler aracılığı ile ihtiyaç ve imge arayışlarımıza
cevap verir. Özellikle modern ütopyalar için tasvir, eko-politik dünyayı
algılamak ve dönüştürmek için proje anlatısına dönüşmüştür. Ütopya metinleri varoluşçudur, ontik olana karşı
verilen bir mücadeledir. Ütopya, ontik yoksunluk içindeki insanların, yaşamı ve
gündelik hayatı anlamlandırma ihtiyacının tatmin edilmesidir. Tüm ütopyalar, dürtüsel bir heyecan ve tatmin ihtiyacının sonucunda hayal
edilir.
Ütopya için
gerekli ilk şey, özgürlükten vazgeçmektir. Alt
ve üst yapı düzenlemeleriyle bireyin tek tipleştirilmesi amaçlanır. Ütopyalar dünyasında her şey, her şeye
bağlıdır. Yaşlılara, sakatlara, psikozlulara ve en nihayetinde farklı olan
insanlara ve de yaşama biçimlerine yer yoktur. Ütopya dünyayı topyekûn değiştirme arzusuyla
hareket ettiği, gerçekliği tamamlamayı amaçladığı ve devamlılığı hedeflediği
için aynı zamanda totaliterdir.
